Cursus : Honden Verzorger
Inleiding
In deze cursus leert u hoe u een bijdrage kunt leveren aan het welzijn en de gezondheid van uw viervoeter. Gaat het daarbij om een dagelijkse portie aaien of om het steeds terugkerende ritueel van het uitlaten? Of is het de verzorging van zijn vacht, het spelen met uw hond? Betekent dat het prijzen van uw viervoeter na een goed geslaagde actie? Of gaat het om gezonde en uitgebalanceerde voeding, om de keuze van de juiste lekker zachte slaapplek? Al deze en nog veel meer aspecten bevorderen het welzijn en de gezondheid van uw hond. Voor het welzijn kunnen we als hondenbezitter wel wat bedenken, maar hoe staat het met de juiste voeding, opdat uw hond ook tot op hoge leeftijd gezond blijft?
De Gezondheid
Laten we ons eerst richten op de gezondheidsaspecten. Hoe kan ik met eenvoudige middelen ervoor zorgen, dat mijn hond zich goed voelt en gezond blijft?
Eenvoudige middelen hebben vaak heel veel effect op de gezondheid en het welzijn van onze huisdieren, zoals honing.
Honing is niet alleen weldadig voor ons mensen, of het nu gaat om broodbeleg of als huismiddeltje bij verkoudheid.
Ook bij honden kan honing veel betekenen. Honing bevat enzymen, vitamines, mineralen en levert op die manier waardevolle energie en compenseert tekorten bij honden.
Honing is in de koude streken in ieder geval gezond, u kunt uw hond iedere dag een theelepel geven of het door zijn eten doen.
Honing is al eeuwen bekend als natuurlijk antibioticum en remt ontstekingen in keel, maag en darmen.
Een honingkuur van enkele weken in het voorjaar heeft heel veel effect, want daardoor stimuleer je de traag geworden stofwisseling. Maar u moet uw hond wel na elke dosis honing een appel of een wortel geven om cariës te voorkomen.
Als uw hond een verstopte neus heeft, kan venkelhoning slijmoplossend werken. Een eenvoudig middel als vitamine B 12 kan helpen als uw hond bijvoorbeeld a-ritmisch met zijn kop trilt en begint te beven.
Vanzelfsprekend is een bezoek aan de dierenarts altijd aan te bevelen. Vraag er naar bij uw dierenarts, want enkele dagen vitamine B 12 toedienen kan al snel tot beterschap leiden.
Het is lang niet altijd nodig een farmaceutisch middel te gebruiken. Maar waar komt dat symptoom vandaan, hoe is het mogelijk dat uw hond plotseling zo met zijn kop begint te schudden?
Het kan zijn dat uw hond volkomen onverwacht, zelfs als hij geslapen heeft, met zijn kop begint te schudden. Misschien is bij iedere hondenbezitter wel de eerste gedachte dat dit schudden met zijn kop duidt op een begin van epilepsie.
U bent natuurlijk heel erg bang dat hij een vreselijke aanval krijgt. Bovendien is het naar om dat te moeten aanzien. Uw hond kijkt u smekend om hulp aan en vaak trilt hij dan over zijn hele lijf.
Het beste wat u dan kunt doen is hem afleiden. Geef hem snel iets te eten of bied hem iets hards aan om op te kauwen. Dat helpt vaak. Uw hond bemoedigend toespreken of hem met een spelletje afleiden zijn ook goede hulpmiddelen om uw hond weer de oude te laten worden. Een dergelijke aanval is vaak net zo snel weer voorbij als hij is opgekomen.
Als u dan met uw hond een eind gaat lopen, gedraagt hij zich alsof er niets is gebeurd. Dat heeft niets te maken met epilepsie maar met de doorbloeding van de hersenen. Medicijnen als B 12 en B complex forte kun je als voorzorgsmaatregel ook aan een oudere hond geven (omdat de bloedsomloop niet meer zo stabiel is) als hij onder narcose moet.
Vachtverzorging
Laten we nu eens de vacht van uw hond onder de loep nemen. Veel mensen kennen dat uit ervaring: de huid van de viervoeter schilfert en vaak lijkt het wel alsof hij in een sneeuwstorm terecht is gekomen. Veel mensen wijten dat aan de wisseling van zijn vacht in de loop van het jaar.
Maar is er misschien ook een andere oorzaak? Een glanzende vacht is ook altijd een teken dat uw hond gezond is.
Met biergist en lijnzaad voeg je waardevolle vitamines toe aan het voer.
Lijnzaad moet echter wel gekookt, grof gemalen of gestampt in een vijzel toegediend worden. We wijzen erop dat honden snel gewend raken aan de nieuwe toevoegingen in hun voedsel of in het water.
Meng regelmatig rauwkost door het voedsel van uw hond.
Appels en worteltjes zijn goed voor de spijsvertering en leveren tevens waardevolle vitamines en mineralen. Worteltjes en appels zijn zelfs heel geschikt voor de reiniging van hun tanden. Als u uw hond heeft laten wennen aan het eten van appels en worteltjes is dat goed voor zijn tanden en voorkomt het cariës.
Oliën zijn ook goed voor het welzijn en de gezondheid van onze viervoeters. U kunt uw hond dagelijks een lepel koud geperste zonnebloemolie, tarwekiemolie, saffloerolie of sojaolie van goede kwaliteit in het eten geven.
Deze oliën leveren extra hoogwaardige energie. Plantenoliën bevatten waardevolle onverzadigde vetzuren, die een hond niet zelf kan aanmaken.
Oliën bevatten bovendien ook nog vitamine E en B, evenals eiwit. Regelmatig een kleine dosis toedienen, zorgt voor een glanzende vacht en helpt bij de regulering van de vetstofwisseling.
Andere middelen zoals appelazijn zijn ook goed voor de gezondheid en het welzijn van uw hond.
Dagelijks een scheutje/ theelepeltje toegevoegd aan het drinkwater levert de hond vitamines en mineralen, versterkt bovendien het immuunsysteem en stimuleert de stofwisseling.
U kunt de appelazijn ook door het eten mengen. Appelazijn kan ook gebruikt worden om borstels te desinfecteren. Bovendien gaat de vacht bij het borstelen door de appelazijn glanzen.
Verzorging van de hond
In het vorige is veel gesproken over de middelen voor de vachtverzorging van de hond. Ook werden huismiddeltjes genoemd, maar wat is de juiste verzorging van een hond?
Al naar gelang van de soort vacht moet een hond meer of minder vaak geborsteld worden. Een langharige hond heeft meer vachtverzorging nodig dan een kortharige.
Vooral tijdens de periodes van de natuurlijke vachtwisseling, dus in het voorjaar en in de herfst, moeten honden regelmatig van losse haren worden bevrijd.
Een hond moet slechts bij uitzondering gewassen worden, bijvoorbeeld als hij zich gerold heeft in de kwalijk ruikende uitwerpselen van andere dieren. U kunt daarvoor het beste een speciale milde shampoo gebruiken die de huid en de vacht zo weinig mogelijk aantast.
Als het om vuil gaat dat minder sterk ruikt, is het afdoende dit met lauw water weg te wassen. Dat belast het vetgehalte van de vacht en de huid veel minder dan shampoo en zeep.
Heel geschikt is ook droogshampoo bij vuil dat minder sterk ruikt.
Droogshampoo ziet eruit als baby talkpoeder, u wrijft het in op de betreffende plek zonder water toe te voegen en klaar is kees! Sommige huidinfecties zijn het gevolg van te vaak wassen.
Net zo schadelijk voor vacht en huid van een hond is het langdurig dragen van de zogenaamde hondenkleding en hondenschoenen.
Met uitzondering van de zogenaamde naakthonden, die het resultaat zijn van fokken dat lijden tot gevolg heeft en die daarom niet ver- en gekocht zouden moeten worden, heeft een hond geen regenjasje of hondenlaarsjes nodig.
De vacht en de poten van een hond zijn zodanig aangepast dat het dier meer dan voldoende beschermd is tegen alle weertypes.
Van de ruime keuze aan artikelen voor de hondengarderobe profiteren alleen maar de dierenwinkels en de producenten – de honden worden zo gedegradeerd tot belachelijke modespeeltjes.
Dat heeft niets te maken met echte dierenliefde. Natuurlijk er zijn reflecterende dekjes en ‘laarsjes’ als bescherming tegen strooizout.
In het wild levende honden in Italië echter lopen bij weer en wind buiten ook zonder die accessoires en worden oud, terwijl ze in het land van de mode leven.
Hoe het welzijn van jouw hond te bevorderen
Prestatievermogen, leergedrag, frustratietolerantie of stressbestendigheid hangen, net als bij de mens, nauw samen met het welzijn van een hond.
Veel gedragsproblemen en menig ziekteverschijnsel vinden hun oorsprong of worden op zijn minst versterkt doordat een hond zich om de een of andere reden niet goed voelt.
Waar wij als mensen er zelf voor kunnen zorgen dat het ons goed gaat, zijn onze viervoeters volledig afhankelijk van ons.
Wat heeft een hond nu nodig om zich ‘hondsgelukkig’ te voelen? U komt het beste achter de behoeftes en ‘wensen’ van uw viervoeter als u rekening houdt met zijn rasspecifieke kenmerken.
Dat is een waarheid als een koe, zult u daarop zeggen. Daar heeft u weer gelijk in, maar kijk dan eens naar al die mensen die een hond hebben uitgezocht die totaal niet bij hun past.
Iemand die de hele dag op de bank zit heeft een wervelwind van een hond uitgezocht en is vervolgens verbaasd dat hij niet in staat is om zijn hond genoeg uit te putten.
Een bal van de bank de kamer in gooien is dan gewoon niet genoeg. Laten we eens uitgaan van de ideale situatie waarbij de hondenbezitter nagedacht heeft over de rasspecifieke eigenschappen van zijn hond.
Als we weten voor welk doel onze hond werd gefokt, kunnen we ook schatten wat voor hem het toppunt van plezier is. Dat betekent niet dat iemand die bijvoorbeeld een border collie heeft, schapen in zijn tuin moet nemen.
Integendeel: schapen vormen geen speeltjes voor herdershonden.
We moeten veeleer bedenken bij welke gelegenheden onze hond zich op een goede manier kan uitleven in overeenstemming met zijn raskenmerken.
Windhondencoursing is een voorbeeld hoe een hondensport dat kan verwezenlijken.
Hoewel de verschillende rassen binnen deze grote groep van prooijagers ook verschillen laten zien in hun jachtgedrag, houdt het spel met de nephaas toch goed rekening met hun basisbehoeftes en eigenschappen: langdurig rennen maar ook korte tussensprints en plotselinge wendingen, het opjagen van de ‘buit’ en samenwerken met een andere hond.
Gewoontes
Is het nodig dat een hond in bed slaapt om zich lekker te voelen? Zeer zeker niet.
Het komt natuurlijk wel voor, als bijvoorbeeld zijn baas zo diep slaapt dat hij niet merkt dat zijn hond bij hem in bed kruipt.
Wat kan hij daaraan doen? Als de twaalfjarige poedeldame Manu haar hele leven lang al in bed mocht slapen, is dat voor haar wel een vaste gewoonte geworden.
Als nu haar bazin naar een bejaardenhuis gaat en ze moet met bezwaard gemoed haar hond afstaan, dan kan het voor het welzijn van haar viervoeter van groot belang zijn of ze in haar nieuwe huis ook in bed mag.
Ook honden ‘missen iets’ als het leven van alledag plotseling verandert. Bijvoorbeeld doordat een nieuw gezinslid in het centrum van de belangstelling komt te staan (geboorte van een kind of de komst van een nieuwe partner). Of doordat na de verhuizing naar een woning op de bovenste etage er niet meer in de tuin rondgerend kan worden.
Door gewoontes ontstaan behoeftes, die we serieus moeten nemen. We moeten een hond daarom stapsgewijs confronteren met die veranderingen en voor ieder ‘minpunt’ een positieve compensatie creëren.
Spelen, blaffen en eten
Er is een hele serie aan activiteiten die voor honden van belang zijn.
De opsomming daarvan kunt u natuurlijk eindeloos uitbreiden met knuffelen, jagen, graven enzovoort.
Vanzelfsprekend hebben alle honden behoefte aan bijvoorbeeld sociale contacten, ze willen iets van de wereld zien en ontdekken.
Hoe belangrijk echter een bepaalde gedraging voor onze eigen viervoeter is, wordt zo individueel bepaald als zijn eigen persoonlijkheid.
Dat gaat verder dan rasspecifieke eigenschappen of gewoontes. Ga op zoek naar de heel persoonlijke voorkeuren van uw hond, of hij bijvoorbeeld bij het uitlaten liever langs de vijver loopt, een muizenhol uitgraaft of met soortgenoten wil spelen.
Voor zijn balans en tevredenheid moeten er in het gewone bestaan kleine highlights zijn die samen met de niet alledaagse grote highlights zorgen voor een welgevulde welzijnsrekening. Dat is alleen mogelijk als wij de behoeftes, voorkeuren en hobby’s van onze hond kennen en ook daarop ingaan.
Afleiding op een doordeweekse dag
De meeste honden zijn iedere dag wel een paar uur alleen.
Er zijn echter genoeg mogelijkheden, zonder dat dit veel extra moeite kost, om ervoor te zorgen dat een hond op een doordeweekse dag voldoende afleiding krijgt. Zorg ervoor dat een hond twee vaste maaltijden per dag krijgt in plaats van eten dat de hele dag toegankelijk is. Dan zijn er al twee highlights waar hij naar uit kan zien.
Je kunt hem ook een deel van zijn dagelijkse portie aanbieden in een voedselbal, die overal verkrijgbaar is, of in een Kong. Daarmee kan een viervoeter zich, afhankelijk van zijn handigheid, lang vermaken ook als hij alleen is.
Zelfs het uitlaatrondje dat altijd hetzelfde is, kunt u voor uw hond interessanter maken. Een prachtig spelletje is bijvoorbeeld het laten zoeken en opsporen van lekkernijen.
Dat kunt u op allerlei manieren organiseren. De simpelste variant is om gewoon een handvol lekkernijen in het gras te gooien of tussen de bladeren.
Als u een echt spoor uitzet kunt u de moeilijkheidsgraad steeds verhogen. In het bos kan een willekeurige stapel hout een uitdaging vormen voor een hondenneus als onze viervoeter zijn buit moet opgraven uit verschillende verstopplaatsen.
Is het hem gelukt dan- dat is zekervoelt hij zich hondsgelukkig. Thuis kunt u het bekende balletje-balletje spel inzetten als uitdaging voor je hond. Laat hem drie bekers zien. Onder een daarvan verstopt u een lekker hapje of een deel van zijn portie droogvoer.
Nadat u de bekers hebt verwisseld, moet de hond de juiste beker opsporen en zo werken voor zijn buit.
Afleiding in de koude tijden(winter)
U moet in de koude maanden als eigenaar van een hond een paar dingen in de gaten houden. Bij langharige honden moet u het haar tussen de tenen knippen zodat er geen modder of sneeuw blijft zitten die vast vriest.
Als u uw viervoeter vaak uitlaat in straten waar gestrooid wordt, is het misschien zinvol zijn poten van te voren in te smeren met vaseline of een potenzalf.
Als u weer thuis bent in ieder geval zijn poten met warm water afspoelen en afdrogen. Na een lange wandeling, ballen gooien of na een hondensport mag een hond niet zo maar bijkomen in een koude auto. Dan is een warme deken aan te bevelen.
Let er ook op dat uw hond niet op een koude ondergrond gaat liggen. Hij kan dan heel makkelijk een blaas- of nierontsteking oplopen.
U moet in het donkere jaargetijde ook aan de verkeersveiligheid denken. Doe uw hond dan een veiligheidsvest om.
Een gelukkige hond
Wat bij een hond een gevoel van geluk opwekt, is voor ons hondenbezitters moeilijk vast te stellen.
We bekijken de dieren immers altijd met een menselijke blik.
Is datgene wat ons gelukkig maakt, ook geluk voor dieren? Dat kunnen we niet eens zeggen voor onze eigen soort.
Wat de ene mens gelukkig maakt, veroorzaakt wellicht bij de ander stress en onbehagen.
Wanneer is dus een dier gelukkig, hoe moeten we ons dat voorstellen? Het is in ieder geval een goede benadering om het normale gedrag van een dier als uitgangspunt te nemen. In hoeverre kan een dier dat normale gedrag in een menselijke omgeving tonen.
Natuurlijk zijn er factoren als stress, verdriet, honger, pijn die het gevoel van geluk negatief beïnvloeden. Wat maakt nu een hond in ons geval ‘gelukkig’?
Onze hond heeft behoefte aan een roedel, net zo als zijn voorvader, de wolf, die dagelijks nodig heeft. Het maakt niet uit of dat een of meer soortgenoten zijn of een roedel mensen, zeg zijn baas en zijn gezin.
Alleen zijn is dus tegennatuurlijk en niet soortconform. Een eenzame hond kan daarom nauwelijks ‘gelukkig’ zijn. Kijk maar eens goed naar de ongelukkige blik van de vele honden die overal in de wereld in het asiel zitten. U zult geen gelukkig dier in die kooien tegenkomen.
Een hond is in zijn roedel onderworpen aan strikte regels en een vaste hiërarchie, zodat hij zijn plaats weet. Deze heldere regels moeten wij mensen hem opleggen, als hij die krijgt is hij tevreden en gelukkig.
Wij zijn de leider en geven hem de veiligheid die hij nodig heeft. Een hond krijgt door onze regels niet alleen veiligheid en rust, hij wordt bovendien beziggehouden. Hij is in zoverre actief dat hij ons in de gaten houdt, ons wil plezieren, bevelen moet uitvoeren en nog veel meer.
Activeren is dus een ander heel belangrijk aspect om een hond tevreden of ‘gelukkig’ te maken. Bij een roedel, dat in het wild leeft, komt verveling absoluut niet voor. Voor een gevangen wolf en ook voor een hond is verveling een heel belangrijk aspect, dat zijn welzijn beperkt, zijn bestaan tot een kwelling maakt.
Zo weten we nu dat pijn, mits niet te sterk, door een dier beter verdragen wordt en minder stress veroorzaakt dan verveling.
Verveling is een geweldloze vorm van dierenkwelling, die wij onze huisdieren of in gevangenschap levende wilde dieren aandoen.
Samenvattend kunt u de volgende aspecten onder een noemer brengen, die er toe bijdragen dat onze hond en alle honden in de wereld gelukkig maken:
1. Sociale contacten
2. Duidelijke hiërarchie
3. Activering
Dit is natuurlijk maar een kleine selectie, ingaan op alle aspecten past niet in het kader van deze cursus.
Samenvatting
Er zijn vele aspecten die de gezondheid en het welzijn van de hond bevorderen. Eenvoudige middelen hebben vaak heel veel effect. Zoals honing en vitamines.
Een glanzende hondenvacht is een teken dat uw hond gezond is.
Met biergist en lijnzaad voeg je waardevolle vitamines toe aan het voer. Rauwkost is goed voor de spijsvertering en ook voor de reiniging van hun tanden.
Dagelijks een lepel plantaardige olie door het voer helpt bij de regulering van de vetstofwisseling.
Het is niet nodig om een hond te wassen, tenzij hij erg stinkt. Sommige huidinfecties zijn het gevolg van te vaak wassen. Net zo schadelijk voor vacht en huis van een hond is het langdurig dragen van de zogenaamde hondenkleding en hondenschoenen.
Door rekening te houden met zijn rasspecifieke kenmerken, kun je het welzijn van je hond bevorderen.
Hiervoor is het belangrijk om te weten voor welk doel een hond werd gefokt. Dan is het mogelijk om in te schatten wat voor hem het toppunt van plezier is.
Houdt er ook rekening mee dat honden gewoontedieren zijn.
Door gewoontes ontstaan behoeftes die serieus genomen moeten worden.
Alleen stapsgewijs kunnen gewoontes veranderd worden. Honden kunnen best een tijdje alleen zijn op een doordeweekse dag.
Wel moet hij dan voldoende afleiding hebben in de vorm van speeltjes etc. Verder is het belangrijk dat tegemoet gekomen wordt aan zijn behoeftes om te spelen, blaffen en eten èn natuurlijk ook sociale contacten.
Sociale contacten, duidelijke hiërarchie en activering kunnen er aan bijdragen dat honden gelukkig(er) worden.
Volg de richtlijnen hier op de link voor het maken van uw examen.